SZTUKA I ARCHITEKTÓRA
Formy egipskiej sztuki przedstawiającej - rzeźba pełna, płaskorzeźba
i malarstwo - nabrały swojego wyraźnego charakteru około początków
okresu dynastycznego. Wiele dzieł egipskich spełniały funkcję jako
przedmioty codziennego użytku, zazwyczaj miały charakter religijny.
Mówi się czasem, że nie powinno ich się nazywać mianem "sztuki";
chyba jednak nie należy za wszelką cenę przeciwstawiać funkcji
przedmiotu jego artystycznemu charakterowi. W Egipcie, jak i w
społeczeństwach Zachodu, sztuka była ważnym wyróżnikiem prestiżu.
KONWENCJE PRZEDSTAWIEŃ
Postacie patrzą zazwyczaj w prawą stronę, a związek pomiędzy stronami
prawą i lewą ma znaczenie symboliczne. Kiedy postać patrzy w lewo,
czasami zachowuje "prawidłowy" układ rąk trzymających insygnia.
W tym przypadku kij w lewej ręce, choć wygląda to, jakby trzymała
to w prawej. Prawdopodobnie z powodu wizualnej niezgodności takiego
rozwiązania stosowano także inne.
Woły ze sztucznie zdeformowanymi rogami ilustrują ten sam problem.
Lewy róg wygięty w dół, lecz tam, gdzie wół patrzy w lewo, zagięty
róg staje się najwyraźniej "prawym". Wynik tych zabiegów jest tak
naturalny, że można pomylić szczegóły.
TWORZENIE RELIEFU
Tworzenie reliefu.
Ostateczny wygląd reliefów i malowideł w dużym stopniu zależało od występowania szkicu. Szkice takie przygotowywano wykorzystując pomocnicze linie, a poczynając od czasów Średniego Państwa z wykorzystywaniem kwadratowej siatki. Siatkę można też narysować na już istniejących dziełach dla ułatwienia kopiowania.
W okresie wczesnym wykorzystywano sześć poziomych linii, które przecinały linie pionowe przebiegające przez środek postaci; taki układ ułatwiał określanie proporcji. Często zdarza się, że linie poziome ciągną się przez całą scenę przedstawiającą np. procesję. Kiedy w Epoce Późnej system ten uległ zmianie, zmodyfikowano jednocześnie kanon. Istniejące na malowidłach linie zaznaczono na czerwono, nie istniejące uzupełniano kolorem żółtym.
Starsza siatka opierała się na 18 kwadratach od podłoża do linii włosów. Taka siatka odnosi się tylko do jednej postaci, choć czasem bywało, że pokrywano nią całą płaszczyznę przedstawienia; rysunek mógł być wtedy powiększany mechanicznie z mniejszych szkiców. Rzadko zdarza się dzielenie siatki na jeszcze mniejsze kwadraty.
Późna siatka ma 21 kwadratów, które sięgają do niższego punktu głowy, mianowicie do poziomu oczu. Różnice w proporcjach między obydwoma systemami są nieznaczne.
Siatek używano również dla przedstawień zwierząt. W tym przykładzie siatka zachowała się ponad wołem; jego sylwetkę ukształtowano na kamieniu usuwając oryginalną powierzchnię i rysunek.
STELE GROBOWE
Ślepe wrota były w okresie Starego Państwa typową formą steli, jaka wykształciła się z "fasady pałacowej" i steli w niszy. O ile stelę nadal można rozpoznać na płycie ślepych wrót, to "pałacowa fasada" uległa przekształceniu w cały system węgarów i nadproży rozplanowanych na wzór rzeczywistych drzwi(patrz rysunek). Powstałe w ten sposób ślepe wrota łączy świat żywych ze światem umarłych; wierzono, że przez nie często przechodzi ka. Ślepe wrota na ogół wykonywano z kamienia, rzadziej z drewna; stanowiły one część zachodniej ściany kaplicy grobowej.
